Od 1 października 2023 r. unijny mechanizm CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) wprowadza nowe regulacje dotyczące emisji gazów cieplarnianych, które mają istotne znaczenie dla ochrony środowiska. Mechanizm ten nakłada na importerów, głównie z branży produkcyjnej i handlowej, obowiązek raportowania emisji związanych z produkcją sprowadzanych towarów spoza Unii Europejskiej. Przedsiębiorcy muszą dostarczać dane na temat emisji związanych z procesami produkcyjnymi takich towarów jak cement, stal, aluminium, nawozy oraz energia elektryczna.
W pierwszym etapie, który potrwa do końca 2025 roku, na importerów nie zostaną jeszcze nałożone opłaty, ale obowiązkiem jest kwartalne raportowanie dotyczące emisji wbudowanych w produkty. To ważny krok w kierunku ograniczania emisji dwutlenku węgla, a w przyszłości ma pomóc w wyrównaniu kosztów produkcji w krajach spoza UE, gdzie obowiązują mniej restrykcyjne normy dotyczące emisji.
CBAM ma na celu zapobieganie przenoszeniu produkcji do krajów trzecich, w których nie obowiązują tak rygorystyczne przepisy dotyczące ochrony środowiska. Mechanizm ten jest uzupełnieniem unijnego systemu handlu emisjami ETS (European Trading System) i ma na celu zapewnienie uczciwej konkurencji między unijnymi firmami a tymi spoza UE.
Jakie towary podlegają raportowaniu w ramach CBAM?
W ramach CBAM importerzy muszą raportować emisje gazów cieplarnianych dla towarów sklasyfikowanych pod określonymi kodami nomenklatury scalonej CN. Obowiązki dotyczą przede wszystkim branży produkcyjnej, a towary objęte regulacją obejmują:
- Cement,
- Wyroby żelazne i stalowe,
- Aluminium,
- Nawozy sztuczne,
- Wodór,
- Energię elektryczną.
Choć CBAM dotyczy konkretnych towarów, istnieje ryzyko, że w przyszłości regulacje zostaną rozszerzone na kolejne produkty, w tym tworzywa sztuczne, które generują duże ilości emisji podczas produkcji. Komisja Europejska już teraz wskazuje na możliwość wprowadzenia dalszych zmian w przepisach.
Wyzwania dla przedsiębiorców – jak uzyskać dane o emisjach?
Największym wyzwaniem, przed którym stoją przedsiębiorcy, jest pozyskanie informacji o emisjach gazów cieplarnianych związanych z produkcją towarów w krajach spoza UE. Importerzy będą musieli zdobyć dane bezpośrednio od producentów, co może być skomplikowane, zwłaszcza gdy towary zostały zakupione od pośredników, a produkcja miała miejsce w krajach o mniej rygorystycznych regulacjach, takich jak Chiny, Indie czy Turcja.
Obowiązek raportowania dotyczy m.in. emisji bezpośrednich związanych z procesami produkcyjnymi oraz emisji pośrednich wynikających z użycia energii elektrycznej i innych surowców. Wymagane będzie również dostarczenie informacji o krajach pochodzenia towarów oraz metodach produkcji.
CBAM a przyszłość ochrony środowiska
CBAM jest istotnym elementem strategii UE w walce z globalnym ociepleniem i redukcją emisji CO2. Wprowadzenie tego mechanizmu ma nie tylko na celu zminimalizowanie emisji gazów cieplarnianych, ale również zapewnienie uczciwej konkurencji dla firm unijnych, które już teraz ponoszą dodatkowe koszty związane z ETS.
Choć Delta Duo Sp. z o.o. nie jest objęta bezpośrednio przepisami CBAM, firma wspiera przedsiębiorców w dostosowaniu się do nowych wymogów. Kluczowe znaczenie mają tutaj dokładne konsultacje z ekspertami oraz monitorowanie zmian w regulacjach prawnych związanych z ochroną środowiska, takich jak BDO.
Współpraca z partnerami biznesowymi i dostawcami towarów spoza Unii Europejskiej staje się coraz bardziej istotna, zwłaszcza w kontekście konieczności pozyskiwania rzetelnych danych o emisjach. CBAM nie tylko wpłynie na sposób prowadzenia działalności gospodarczej, ale również przyczyni się do globalnych działań na rzecz ochrony środowiska, stawiając zrównoważony rozwój na pierwszym planie.
